In Europees verband is kabinet tegen rem op bonus

De Europese Commissie wil dat aandeelhouders ook hun goedkeuring moeten geven aan de uitvoering van het beloningsbeleid bij bedrijven in het afgelopen jaar. Zo'n controle achteraf verkleint de kans op tussentijds verhoogde bonussen en andere extraatjes voor de top, maar Nederland is tegen. De door de Commissie voorgestelde maatregel is 'niet passend', stelt het kabinet. Het vindt dat aandeelhouders nu al genoeg mogelijkheden hebben om beloningen aan de top aan de kaak te stellen.

Beursgenoteerde bedrijven moeten in Nederland nu al het beloningsbeleid ter goedkeuring voorleggen aan de aandeelhouders. Maar het gebeurt steeds vaker dat de beloning door de commissarissen tussentijds wordt verhoogd. Zo kreeg KPN-topman Eelco Blok een extra bonus van 425 duizend euro voor de verkoop van het Duitse dochterbedrijf E-Plus, een bonus die hij onder druk van de vakbonden weer inleverde.

Bij Heineken werden de prestatieeisen voor een bonus verlaagd, omdat managers deze anders dreigden mis te lopen. Beleggers waren kwaad over die tussentijdse ingreep, maar konden weinig doen. Over de uitvoering van het beloningsbeleid mogen aandeelhouders in Nederland achteraf wel praten met de commissarissen, maar ze mogen er niet over stemmen.

De Commissie wil dat wel gaan invoeren. Volgens Eumedion, de belangenbehartiger van grote beleggers als pensioenfondsen en verzekeraars, blijkt in Groot-Brittannië dat zo'n maatregel een matigende werking kan hebben op de topinkomens. Daar zijn beloningscommissarissen opgestapt nadat bij een stemming bleek dat meer dan 20 procent van de aandeelhouders vond dat ze te gul waren geweest voor de top. In andere gevallen werd het beloningsbeleid alsnog aangepast. Eumedion is dan ook voorstander van het voorstel van de Commissie en begrijpt er niets van dat Nederland, ondanks de recente boosheid van het kabinet over de bonussen, tegen is.

Actief lobbyen

Nederland zou in Brussel zelfs actief lobbyen tegen het voorstel, maar het ministerie van Financiën ontkent dat. 'Ons standpunt is bekend, maar we verzetten ons er niet actief tegen', zegt een woordvoerder.

Het kabinet meldde eerder in een brief aan de Tweede Kamer summier dat de maatregel van de Commissie 'niet passend' is. In een toelichting meldt het ministerie dat aandeelhouders hier al stemmen over het beloningsbeleid en daarmee de kaders schetsen voor wat bestuurders mogen verdienen. Verder mogen ze daar achteraf op de aandeelhoudersvergadering nog over discussiëren, al mag er dan niet gestemd worden.

Het kabinet krijgt steun van de VVD en de Europese liberalen. VVD-europarlementariër Cora van Nieuwenhuizen noemt het voorstel van de Commissie 'onnodig gedetailleerd en te rigide'. De plannen voegen volgens haar niets wezenlijks toe. Daarom heeft ze een amendement ingediend om het aan de lidstaten zelf over te laten. De PvdA en de Europese sociaal-democraten zitten op de lijn van de grote beleggers, die de topinkomens in toom willen houden. PvdA-europarlementariër Paul Tang heeft een amendement ingediend om te regelen dat aandeelhouders jaarlijks de uitvoering van het beloningsbeleid kunnen bijsturen.

Onder het Letse EU-voorzitterschap zou inmiddels worden gewerkt aan een voorstel dat lidstaten moeten regelen dat de uitvoering van het beloningsbeleid aan de aandeelhouders wordt voorgelegd, ter adviserende stemming. Alleen kleinere bedrijven, met een beurswaarde tot 200 miljoen euro, worden uitgezonderd. Financiën zegt de onderhandelingen te volgen, en de richtlijn over het beloningsbeleid in zijn geheel te zullen beoordelen.